Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko

Urodził się 4 II 1746r. w Mereczowszczyźnie pod Kosowem. Był synem miecznika brzeskiego Ludwika Tadeusza Kościuszki Siechnowieckiego i Tekli z Ratomskich.

  1. Młodość

W latach 1755-1760 uczęszczał do szkoły pijarskiej w Lubieszowie. Śmierć ojca w 1758r była dla niego wielkim wstrząsem. Pierwsze pięć lat po ukończeniu lubieszowskiej szkoły spędził w domu (1760-1765). Matka Tadeusza Kościuszki Tekla z Ratomskich zmarła w 1768r.

  1. Nauka i pierwsza praca

Po ukończeniu Szkoły Rycerskiej w Warszawie (1765-1769) studiował we Francji inżynierię wojskową (1769-1774). W 1774r wrócił do Polski. Mieszkał u krewnych,okresowo zamężnych sióstr. Uczył córki hetmana Józefa Sosnowskiego plastyki,matematyki i historii. W jednej z nich-Ludwice-zakochał się z wzajemnością. Zamierzał ją nawet porwać,lecz hetman wywiózł córkę i zmusił ją do poślubienia Józefa Lubomirskiego.

  1. Pobyt w Stanach Zjednoczonych

1776r zaciągnął się do armii Stanów Zjednoczonych, jako inżynier fortyfikator.Walczył m.in. w Filadelfi,Charlestwon,West Point. Odznaczył się podczas oblężenia Saratogi(1777).

  1. Powrót do ojczyzny

W 1784r powrócił do Polski, w 1789r wstąpił do armii polskiej w stopniu generała.Za kompanię w 1792r podczas wojny z Rosją w obronie Konstytucji 3 maja, otrzymał jako drugi, po księciu Józefie Poniatowskim, zloty medal Virtuti Militari; następnie emigrował do Lipska, a potem do Francji.

  1. Powstanie Kościuszkowskie

24 marca 1794r złożył na Rynku Krakowskim przysięgę i podpisał akt powstania,nazwanego później Kościuszkowskim. 4 kwietnia pokonał oddziały rosyjskie w bitwie pod Racławicami. Chcąc pozyskać chłopów do udziału w powstaniu, wydał Uniwersał Połaniecki (7 maja). 6 czerwca w bitwie pod Szczekocinami poniósł klęskę. Osobiście dowodził obroną Warszawy (27 czerwca – 6 września), która zakończyła się odwrotem wojsk rosyjskich i pruskich. 10 października ranny w bitwie pod Maciejowicami,więziony był w Twierdzy Pietropawłowskiej w Petersburgu,gdzie przeżył załamanie nerwowe i podupadł na zdrowiu.

  1. Po upadku powstania

Uwolniony przez cara Pawła I (1796) wyjechał do Ameryki (1797-1798), po dwóch latach wrócił do Europy i zamieszkał
w Berville we Francji (1798-1815). W latach 1816-1817 mieszkał w Solurze w Szwajcari, gdzie zmarł 15 października 1817r po krótkiej chorobie. Prochy Tadeusza Kościuszki przewieziono do kraju i pochowano w Katedrze Wawelskiej (1819), natomiast Jego serce sprowadzono w 1927r, dziś znajduje się w Zamku Królewskim w Warszawie.